Nationaal Groeifondsmiddelen gereserveerd voor veiligstellen Nederlandse waterbeschikbaarheid

In het Groeiplan Watertechnologie van consortium De Blauwe Motor ziet de Nationaal Groeifonds adviescommissie voldoende potentieel om een reservering te maken. In het Groeiplan Watertechnologie heeft een groot aantal partijen de krachten gebundeld om de toekomst van de Nederlandse waterbeschikbaarheid veilig te stellen en zo de structurele en duurzame economische groei ofwel het duurzaam verdienvermogen in Nederland te stimuleren. De samenwerking is uniek in breedte en omvang, erkent de adviescommissie. De Blauwe Motor werkt in het Groeiplan Watertechnologie samen om voldoende schoon water te behouden voor consumenten, bedrijven, landbouw en natuur. Het plan omvat het gehele ecosysteem: van onderzoek, ontwikkeling en implementatie tot nationale en internationale valorisatie. De komende tijd worden de gevraagde aanpassingen en onderbouwing geleverd om te komen tot een definitieve toekenning.

Zorgen over waterbeschikbaarheid

Ondanks de natte zomer van 2021 nemen de zorgen over de beschikbaarheid van voldoende schoon water in Nederland toe. Als gevolg van klimaatverandering, een toenemende watervraag en vervuiling is er steeds vaker sprake van watertekorten. Onlangs luidden drinkwaterbedrijf Vitens (drinkwaterbedrijf) en waterbedrijf Waternet de noodklok omdat de waterbeschikbaarheid in gevaar komt. Volgens de droogtemonitor was maart 2022 een zeer droge maand en stond de waterstand in de rivier de Rijn eind maart daardoor op een historisch laag peil. Voor industriële bedrijven dreigen tekorten aan (koel)water, agrariërs hebben te maken met verdroging van de bodem of verzilting van het grondwater. Ook de natuur heeft steeds meer te lijden onder het dalende waterpeil.

Duurzaam, circulair en toekomstbestendig

Het Groeiplan Watertechnologie is erop gericht om door goede samenwerking en slimme nieuwe technologische oplossingen de beschikbaarheid van voldoende schoon water veilig te stellen. Dit kan door innovaties te versnellen, op te schalen en in de praktijk te demonstreren. “De urgentie is enorm”, aldus Jantienne van der Meij, directeur van het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) Watertechnologie. “In Nederland is de watersector van oudsher verdeeld over vele partijen. Drinkwaterbedrijven, bedrijven, onderzoeksinstellingen en overheden kunnen nog beter samenwerken. Als we de toenemende droogte en watervervuiling serieus willen aanpakken, dan moeten we integrale oplossingen gaan ontwikkelen. Door samen in een vroeg stadium aan de tekentafel plaats te nemen, komen we tot een duurzame, circulaire en dus toekomstbestendige waterbeschikbaarheid, en waar de sector via export ook nog eens een goede boterham mee kan verdienen.” Het consortium de Blauwe Motor bestaat uit een brede vertegenwoordiging van partijen uit de sector, de volgende partijen zijn programma en/of werkpakket trekker: Wetsus, KWR, Stowa (stichting onderzoek waterschappen), Waterschap Vechtstromen, Water Alliance, TKI Watertechnologie, Centre of Expertise Watertechnology en Royal HaskoningDHV.

Economische perspectieven

Het Groeiplan Watertechnologie betekent een belangrijke stimulans voor de economische groei en exportkansen van Nederland. Het creëert extra werkgelegenheid, stelt het vestigingsklimaat voor bedrijven veilig en biedt kansen aan de exportgerichte Nederlandse watertechnologiesector. “De betrokkenheid van marktpartijen in de brede coalitie borgt de doorstroming van kennis naar kunde naar kassa”, aldus Van der Meij.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is de indiener van het Groeiplan Watertechnologie, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is partner.

Voldoende schoon water

Het Groeiplan Watertechnologie bevat zowel grote als kleinschalige oplossingen. Denk hierbij aan efficiënt gebruik van water bij productieprocessen, aan het vroegtijdig opsporen van lekkage in pijpleidingen, of terugwinning van reststoffen, energie en water. Belangrijk is ook de relevantie voor en goede afstemming met andere sectoren, zoals de land- en tuinbouw-, voedsel-, gezondheids- en energiesector. Van der Meij: “Nederland staat bijvoorbeeld aan de vooravond van een energietransitie. Hiervoor is een mix van verschillende duurzame technologieën nodig. De watersector draagt hier belangrijk aan bij via o.a. Blue Energy en waterstof. Om waterstof te maken zijn grote hoeveelheden schoon water nodig en een duurzame productie. Het Groeiplan is hiermee ook cruciaal voor de energieambities van Nederland.”

Nationaal Groeifonds

Het Nationaal Groeifonds (NGF) is een initiatief van de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en van Financiën. Het fonds is bedoeld om publieke investeringen te doen die bijdragen aan het duurzaam verdienvermogen van Nederland. Het Nationaal Groeifonds is opgezet in 2020 en bedoeld voor eenmalige publieke investeringen. Met het Nationaal Groeifonds trekt het kabinet tussen 2021 en 2025 € 20 miljard uit voor projecten. Het gaat om gerichte investeringen op 2 terreinen waar de meeste kansen aanwezig zijn voor structurele en duurzame economische groei. Deze zijn: kennisontwikkeling en onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Het gaat hier om de tweede ronde. De adviescommissie heeft in deze tweede ronde 35 voorstellen beoordeeld. Met ondersteuning van het Centraal Planbureau en verschillende experts zijn de voorstellen beoordeeld op het verwachte effect op het verdienvermogen, op de strategische onderbouwing, op de kwaliteit van het plan, en de kwaliteit van samenwerking en governance.

Erik Lievers, dagelijks bestuurder bij waterschap Vechtstromen en penvoerder voor een deel van het groeiplan, is blij met de reservering van maximaal 135 miljoen.

“Het geeft aan dat we de adviescommissie duidelijk hebben weten te maken wat de economische gevolgen zijn van een gebrek aan voldoende schoon water en dat Oost-Nederland nationaal en internationaal een etalage is voor innovatieve watertechnologie. Verder was het ook mooi om te lezen dat ze onder de indruk waren van de robuustheid van ons samenwerkingsverband.”