Veelgestelde vragen & antwoorden

Revisie houdt in dat we de versleten onderdelen in de cilinders vervangen voor nieuwe onderdelen. Voor de revisie worden de cilinders één voor één tijdelijk van de stuw verwijderd en elders gereviseerd. We doen dit op het moment dat het water in de Vecht laag staat. De stuw kan dan prima functioneren met minder dan drie kleppen. Bovendien gaat de afvoer in de zomer veelal uitsluitend door de nevengeul en niet over de stuw.

Voor de revisie van de cilinders is geen vergunning nodig. De werkzaamheden vallen onder regulier onderhoud van de stuw. We voeren van tevoren wel een ecologische check uit om er zeker van te zijn dat we flora en fauna niet onnodig verstoren.

In totaal duren de werkzaamheden ongeveer 15 weken. Per cilinder 5 weken.

De revisie van de cilinders vind plaats bij een gespecialiseerd bedrijf. Het verwijderen en terugplaatsen van de cilinders door middel van een kraanwagen is het enige dat zichtbaar is. Hier zit telkens vijf weken tussen omdat één cilinder per keer wordt gereviseerd. De weg is tijdelijk afgesloten door de kraan. De data en momenten dat de weg is afgesloten worden nog bekend gemaakt via een nieuwsbrief.

De brug, cq de bouw van een nieuwe brug is een aangelegenheid van de gemeente Ommen. Zij heeft daar in 2018/2019 onderzoek naar laten doen. Dit onderzoek is terug te vinden op www.vechtstromen.nl/projecten/actuele-projecten/stuw-junne/.

We delen de uitkomsten van de inspectie van de stuw met de gemeente.

Wanneer renovatie aan de orde is, dan hopen we dit in 2024 te kunnen doen. Eventuele nieuwbouw vraagt om een uitgebreide voorbereiding op alle vlakken. We kunnen op dit moment nog niet inschatten wanneer we daarmee zouden kunnen beginnen.

De brug over de stuw zal niet of nauwelijks afgesloten worden. Een afsluiting zal hooguit van beperkte duur zijn en tijdig worden aangekondigd.

De inspectie moet duidelijkheid geven over de technische staat van de stuw. We gaan de uitkomsten bekijken en op basis daarvan nemen we een besluit over wat er nodig is. We houden alle scenario’s open.

Voor de inspectie heeft het waterschap geen vergunning nodig. De werkzaamheden vallen onder regulier onderhoud van de stuw. De inspectie leidt ook niet tot enige wijziging van de stuw, het is puur bedoeld om de staat van de stuw nader te bepalen. We voeren van tevoren wel een ecologische check uit om er zeker van te zijn dat we flora en fauna niet onnodig verstoren.

Nee, deze vorm van inspectie is goedkoper omdat er geen droogzetvoorziening nodig is. De mogelijkheden van deze vorm van inspecteren zijn iets meer beperkt, maar de informatie die we willen verzamelen kan op deze wijze goed worden verkregen.

Er is budget beschikbaar voor inspectie, dit past in het huidige budget voor inspectie en bouw droogzetvoorziening.

De bouw droogzetvoorziening is gestaakt door de procedures rondom de vergunningen. Het bestuur heeft besloten om geen verdere bouwactiviteiten rondom de permanente droogzetvoorziening uit te voeren voordat deze procedures zijn afgerond. Vanaf dat moment zijn geen werkzaamheden uitgevoerd.

Omdat het nu, vanwege de procedures, te lang duurt om de inspectie met droogzetting uit te voeren, zijn we op zoek gegaan naar mogelijkheden voor een inspectie zonder droogzetting. We hebben hiervoor een bedrijf gevonden, waarvan we weten dat deze een goed beeld van de situatie krijgt om in ieder geval duidelijkheid te krijgen over de keuze renovatie of nieuwbouw. Het kan nog steeds betekenen dat we niet alle onderdelen goed kunnen inspecteren zonder droogzetting, dan zullen we alsnog met droogzetting de stuw verder moeten inspecteren.

Het vergunningverleningsproces rond de permanente droogzetvoorziening loopt sinds 2020 en we weten niet hoe lang dit nog duurt. We weten nu niet wat de staat van de stuw is. We willen niet onbepaalde tijd wachten met de inspectie en maatregelen die daar eventueel uit voort komen om de stuw toekomstbestendig te maken.

De gemeente Ommen en het waterschap trekken samen op om te komen tot concrete plannen voor de brug en stuw bij Junne. Ieder stapje in dit traject wordt voorgelegd aan de klankbordgroep. In de klankbordgroep zitten vertegenwoordigers van de verschillende belangen/partijen uit de omgeving: bewoners Junne, bewoners Stegeren, agrariërs, loonbedrijven, natuurpartijen en recreatie. Waar nodig stemt de vertegenwoordiger af met zijn/haar achterban.

Daarnaast organiseren gemeente en waterschap op gezette tijden informatiebijeenkomsten voor belangstellenden. Rondom de informatiebijeenkomst en bij belangrijke ontwikkelingen wordt een nieuwsbrief uitgegeven. Op deze pagina staat vermeld hoe u zich hiervoor kunt inschrijven en vindt u meer informatie over de stuw.

Nee, dat kan niet. Uit onderzoek is gebleken dat de huidige fundering na renovatie maximaal 19 ton aan belasting kan dragen. Dat is onvoldoende voor het uitgangspunt dat een brug ook zwaar (landbouw)verkeer moet kunnen dragen.

Boven op de stuw ligt een brug. De gemeente Ommen heeft in 2019 besloten dat er een nieuwe verkeersbrug bovenstrooms (aan de kant van Beerze) ten opzichte van de bestaande brug komt. Op de website van gemeente Ommen staat informatie over de plannen voor de nieuwe brug. Omdat de brug en de stuw in de directe omgeving van elkaar liggen, trekken gemeente en waterschap waar mogelijk samen op in dit project. Er is één omgevingsmanager aangesteld die het aanspreekpunt is voor mensen in de omgeving die vragen hebben over zowel de brug als de stuw.

De technische uitwerking, vergunningsprocedures en bestuurlijke besluitvorming rondom de beide projecten worden goed op elkaar afgestemd. De gemeente Ommen is verantwoordelijk voor de brug en waterschap Vechtstromen is verantwoordelijk voor de stuw. Over de raakvlakken tussen brug en stuw maken gemeente Ommen en waterschap Vechtstromen afspraken, bijvoorbeeld hoe kosten worden verdeeld of hoe gebruik kan worden gemaakt van gezamenlijk onderzoek. De afspraken zijn in februari 2021 vastgelegd in een ‘Samenwerkingsovereenkomst’.

Er zijn meerdere manieren om een constructie te maken in de Vecht om het gedeelte van de stuw onder water te onderzoeken. Het waterschap heeft verschillende varianten bekeken. Uiteindelijk is gekozen voor een constructie die vaker gebruikt kan worden. In de aanleg is deze variant duurder dan enkele andere opties, maar bij 3x of vaker gebruiken zijn de totale kosten lager, omdat je niet steeds een nieuwe droogzetvoorziening hoeft te creëren. Bovendien is er minder overlast voor de omgeving, omdat er bij een toekomstige droogzetting geen nieuw damwandscherm de grond ingetrild hoeft te worden. De verwachting is dat de stuw vaker drooggezet moet worden de komende jaren: bij renovatie tijdens de daadwerkelijke renovatiewerkzaamheden en daarna periodiek voor inspectie en onderhoudswerkzaamheden onder de waterlijn. Mocht renovatie niet haalbaar zijn, dan is de droogzetvoorziening ook nodig bij werkzaamheden voor nieuwbouw. De schotten van de droogzetvoorziening kunnen we ook gebruiken bij het eventueel in de toekomst droogzetten van andere stuwen en de sluizen Junne en Mariënberg.

Om de waterveiligheid in het gebied te kunnen garanderen wordt het onderzoek naar de stuw uitgevoerd in het laagwaterseizoen (tussen april en oktober).
Gedurende de gehele uitvoering wordt er gemonitord op trillingen door middel van o.a. meetsensoren die continu de trillingen meten tijdens de benodigde heiwerkzaamheden. Deze meters zullen worden geplaatst op stuw Junne, gemaal Junne, sluis Junne, het bedieningsgebouw Junne en het naastliggende woonhuis. Naast deze maatregel zullen continu de grondwaterstanden worden gemeten en worden landmeetkundige metingen verricht. Ook monitoren we de afvoer van de Vecht. Het water wordt zoveel mogelijk om stuw Junne heen geleid via de nevengeul en vistrap. Tijdens de bouwperiode staat de gehele bouwput in de veiligheidshekken, waardoor de locatie niet toegankelijk is voor derden.

Vanwege de verhoogde kans op hoog water willen we niet in de Vecht werken in het hoogwaterseizoen. Het hoogwaterseizoen loopt van oktober tot april.

Als alle onderzoeken gereed zijn, zal er door het dagelijks bestuur een besluit worden genomen wat er met de stuw zal gebeuren: renovatie of nieuwbouw. De beslissing zal op basis van een breed afwegingskader worden genomen. Hierbij zijn naast de technische staat van de stuw en kosten van noodzakelijke maatregelen in relatie tot de verlenging van de levensduur, ook maatschappelijke- en omgevingsargumenten belangrijke elementen. Dit afwegingskader zal vooraf ook in de klankbordgroep besproken worden.

De huidige stuw, in combinatie met de schottenloods en woning, zijn als ensemble een gemeentelijk monument. Een besluit over renovatie of nieuwbouw van de stuw zal worden genomen op basis van onderzoek naar de stuw.  Vanuit ruimtelijke kwaliteit is Het Oversticht een instantie die bij monumenten vanuit een onafhankelijke rol altijd advies moet uitbrengen.

De insteek van het waterschap is om de stuw te renoveren. Blijkt dat naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek niet mogelijk? Dan zal de vormgeving en ruimtelijke kwaliteit van een nieuwe stuw worden afgestemd met Het Oversticht.

Een droogzetvoorziening is een constructie in een watergang die het droogzetten van stuw Junne mogelijk maakt. Dit gebeurt door een betonnen fundering op de waterbodem van de Vecht aan te brengen. Deze betonnen fundering ligt bovenstrooms. Hier worden vervolgens demontabele stalen kolommen op geplaatst. Tussen deze stalen kolommen kunnen vervolgens stalen schotten gezet worden (net als bij de oude stuwconstructie van stuw Junne, dit was tot circa 1984 zo). Hierdoor ontstaat er een waterdichte wand door de Vecht. Door daarna het water tussen deze constructie en de stuw te laten zakken ontstaat voor de stuw een droge bak, ook wel bouwput genoemd.

Er zijn stikstofberekeningen gemaakt bij het opstellen van het projectplan Waterwet en in het kader van de omgevingsvergunning voor de droogzetvoorziening. Uit deze berekeningen bleek dat er vanwege de stikstofuitstoot geen vergunning nodig was voor de inspectie van de stuw en de bouw van de droogzetvoorziening.

Het waterschap is in 2017 gestart met een opdracht om een nieuwe stuw te bouwen. Deze opdracht kwam tot stand nadat de brug die op de stuw ligt voor het te zware verkeer was afgesloten. Het idee was om met de bouw van een nieuwe stuw, de oude stuw af te breken en daarbij de staat van de fundering van de oude stuw te onderzoeken. Op die manier zou informatie voor de drie andere stuwen in de Vecht, die van dezelfde leeftijd zijn, worden verkregen.

Naar aanleiding van de ervaring bij de stuw De Haandrik besloot het dagelijks bestuur van het waterschap te laten onderzoeken of de stuw bij Junne gerenoveerd kan worden. Om dat onderzoek te kunnen doen, is een droogzetvoorziening nodig.

Omdat we een wijziging aan een bestaand waterstaatswerk doen, dient het dagelijks bestuur van het waterschap het projectplan Waterwet vast te stellen. In dit projectplan staat beschreven hoe de droogzetvoorziening wordt gebouwd en hoe de werkzaamheden aan de stuw uitgevoerd worden.

Deze is op 10 april 2020 ter inzage gegaan voor zes weken. Het dagelijks bestuur van het waterschap heeft het projectplan op 6 juli 2020 vastgesteld.

De ingediende beroepen op het projectplan Waterwet zijn door de rechtbank ongegrond en voor een aantal eisers niet-ontvankelijk verklaard. Tegen de uitspraak van de rechtbank is hoger beroep ingediend bij de Raad van State. De zitting zal plaatsvinden op 8 april 2022.

De bouw van de droogzetvoorziening en het onderzoek naar de stuw worden uitgevoerd als de juridische procedures voor de omgevingsvergunning en het projectplan Waterwet zijn afgerond.

Om de technische staat van de stuw te kunnen beoordelen moet de stuw zowel boven als onder water worden onderzocht. De onderzoeken boven water zijn al grotendeels uitgevoerd. Om het deel onder water te onderzoeken, moet de Vecht ter plaatse van de stuw drooggezet worden. Dit doen we stapsgewijs, buiten het hoogwaterseizoen. Het hoogwaterseizoen loopt van oktober tot april.

Er wordt een droogzetvoorziening gemaakt om de stuw onder water te onderzoeken. De droogzetvoorziening bestaat uit een deel in de bodem (de fundatie) en schotten die in het water worden geplaatst. Tijdens het onderzoek wordt het water tijdelijk via de nevengeul en vistrap omgeleid, zodat de waterafvoer gegarandeerd blijft.

Als de droogzetvoorziening klaar is, kan het water uit het droog te zetten gedeelte worden afgelaten. Er zal een klein laagje water blijven staan om ervoor te zorgen dat de houten constructie niet wordt blootgesteld aan zuurstof. Zo voorkomen we dat de houten fundering gaat rotten.

Als de stuw grotendeels droog staat, kan het onderzoek naar de stuw starten. Dit onderzoek wordt een F3O-onderzoek genoemd. Het onderzoek bestaat uit:

• een visuele inspectie,
• een lintvoegwaterpassing (hoe recht of scheef lopen de voegen van het metselwerk),
• meting van het waterpeil in de Vecht
• onderzoek naar de eigenschappen van de ondergrond (ook wel geotechnische sonderingen genoemd, deze onderzoeken zijn reeds uitgevoerd)

De stuw is ruim 100 jaar oud en de inspectie vraagt specialistische kennis. Het onderzoek wordt dan ook uitgevoerd door een specialist op het gebied van monumentale bouwwerken.

Er is een flora en fauna onderzoek uitgevoerd. Op basis daarvan is een werkprotocol opgesteld, hoe met de flora en fauna wordt omgegaan tijdens de bouw van de droogzetvoorziening en het onderzoek aan de stuw. Indien noodzakelijk worden er maatregelen getroffen om het leefgebied van beschermde diersoorten niet te verstoren. We houden tijdens de werkzaamheden bijvoorbeeld rekening met de broedplaatsen van verschillende vogels  en er wordt niet in de nachtelijke uren gewerkt. Ook worden de werkzaamheden door een ecoloog begeleid.

Als waterbeheerder is het waterschap verantwoordelijk voor het goed en veilig functioneren van de stuw in Junne. Door de ouderdom van de stuw en naar aanleiding van de problemen met stuw De Haandrik in 2018, heeft het waterschap gerede zorgen over de staat van de stuw bij Junne. Het waterschap wil een vergelijkbare situatie zoals bij De Haandrik voorkomen. Daarom wil het waterschap weten wat de staat van de stuw is, zodat beoordeeld kan worden of renovatie mogelijk is.