Invasieve exoten

Gepubliceerd op 22 juni 2018

Invasieve exoten (niet inheemse planten en dieren) zijn dieren, planten die door menselijk handelen in een nieuw gebied terechtkomen (zoals Nederland) en die door explosieve verspreiding schade veroorzaken. Soms zijn ze zo succesvol dat ze het voortbestaan van inheemse dieren en planten bedreigen, daarmee de biodiversiteit onder druk zetten en de aan- en afvoer van water ernstig belemmeren. Dit laatste kan voor natuur, landbouw en mens tot grote problemen leiden bij droogte en wateroverlast.

Exoten (niet inheemse planten en dieren) zijn dieren, planten en micro-organismen die van nature niet voorkomen in Nederland, maar door menselijk toedoen in bijvoorbeeld beken en sloten terecht zijn gekomen. Soorten die op eigen kracht naar Nederland (terug) zijn gekomen, zoals de wolf, gelden niet als exoten. We noemen het invasieve exoten als ze zo succesvol zijn dat ze de biodiversiteit onder druk zetten en het voortbestaan van inheemse dieren en planten bedreigen. Ook kunnen ze schade toebrengen aan dijken en watergangen, of de aan- en afvoer van water ernstig belemmeren. Grote waternavel, parelvederkruid en waterteunisbloem zijn voorbeelden van exotische waterplanten. Ze groeien bij warm weer zo explosief dat andere planten in hun omgeving geen kans meer maken. De biodiversiteit in dat gebied wordt dan bedreigd. Ook sluiten ze hele sloten en beken af, waardoor de vissen in het nauw komen en we bovendien daar geen water meer aan en af kunnen voeren.

Het kost veel moeite en geld om exoten te bestrijden. Vandaar dat we deze waterplanten al in een vroegtijdig groeistadium opsporen, om de 14 dagen controleren en handmatig weghalen om verspreiding te voorkomen. Maar ook de muskus- en beverrat zijn invasieve exoten. We bestrijden ze intensief, omdat ze een bedreiging vormen voor de veiligheid van onze dijken.

Wat kunt u zelf doen?

  • “Geen exoot in de sloot”, dus gooi overtollige waterplanten in de groen container. Ze kunnen namelijk uitgroeien tot een plaag.

  • Gebruik indien mogelijk inheemse waterplanten in uw vijver of aquarium dit is ook goed voor de biodiversiteit.

  • Ziet u exoten in (stads) water, geef dat dan aan ons door.


Exotische waterplanten in beken en sloten, zorgen voor grote overlast. Het gaat dan met name om de grote waternavel, parelvederkruid en waterteunisbloem. Deze planten verspreiden zich zeer snel en belemmeren de doorstroming van watergangen, stuwen en gemalen.

Daardoor kunnen wateroverlast en te grote zuurstofschommelingen in het water ontstaan. Met grote gevolgen voor de vissen en andere dieren die in het water leven! Naast grote waternavel, parelvederkruid en waterteunisbloem horen ook exoten (niet inheemse planten en dieren) als Japanse duizendknoop, reuzenberenklauw en reuzenspringbalsemien niet in de Nederlandse natuur thuis, maar in de afvalcontainer.
Heeft u vragen? Of heeft u uitheemse planten in sloot of beek gezien? Neem dan contact met ons op.