Lozing dioxaan
In de zijtak van het Twentekanaal naar Almelo heeft Rijkswaterstaat (RWS (rijkswaterstaat)) in samenwerking met Vitens (drinkwaterbedrijf) in december 2021 verhoogde concentraties 1,4- dioxaan gemeten. Dioxaan wordt onder andere gebruikt in de papierindustrie, in koelvloeistof voor auto’s en bij de productie van cosmetische stoffen en shampoos. De stof staat sinds juli 2021 op de lijst van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), waar meer dan duizend stoffen op staan.
Bij vervolgmetingen van RWS (rijkswaterstaat) in januari en van RWS en waterschap Vechtstromen in februari, is gebleken dat de verhoogde concentraties dioxaan veroorzaakt werden door lozing van een bedrijf uit Delden.
Het bedrijf heeft in 2018 een vergunning gekregen voor het lozen van effluent (het in de rioolwaterzuiveringsinstallatie gezuiverde water dat geloosd wordt op oppervlaktewater) van de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi), van koelwater en van niet verontreinigd hemelwater (regen en sneeuw). Dioxaan is in de aanvraag opgenomen in de lijst met stoffen die vrijkomen in het productieproces. Destijds was dioxaan niet aangemerkt als ZZS. Dit betekent dat op dat moment deze stof als minder milieubezwaarlijk werd aangemerkt. Met de toen aanwezige kennis ging het bedrijf ervan uit dat het dioxaan voldoende zou worden verwijderd in de awzi van het bedrijf. In de vergunning zijn hierover dan ook geen aanvullende eisen opgenomen. De bestaande awzi blijkt echter niet in staat te zijn om dioxaan te verwijderen uit het afvalwater.
Nadat de bron in beeld was heeft waterschap Vechtstromen, als bevoegd gezag, direct actie ondernomen en is waterschap Vechtstromen in gesprek gegaan met het bedrijf. Het productieproces dat zorgde voor lozing van de grootste hoeveelheid dioxaan op de awzi is vervolgens op 28 februari direct gestopt. Vanuit overige productieprocessen binnen het bedrijf, wordt nog wel een beperkte hoeveelheid dioxaan geloosd.
Het waterschap heeft geen juridische mogelijkheden om de lozing vanuit de awzi te stoppen. Er geldt wel een minimalisatieplicht voor Zeer Zorgwekkende Stoffen. Dat houdt in dat het bedrijf blijvend naar een nulemissie streeft en moet aantonen dat ze daar actief mee bezig zijn. Het waterschap is daarom nog steeds in gesprek met het bedrijf.
Sinds donderdagavond 24 maart spoelt Rijkswaterstaat het Twentekanaal door met water uit het regionale watersysteem. Het water met de verhoogde concentraties dioxaan wordt zo, verdund en gecontroleerd, via kanaal Almelo-De Haandrik en de Vecht naar het IJsselmeer afgevoerd.
Het spoelproces door de watergangen Kanaal Almelo de Haandrik en Vecht, zal door het waterschap nauwgezet worden gemonitord. Vechtstromen verwacht dat dit ongeveer een week zal duren. Zodra de concentraties dioxaan gedaald zijn, zal het waterschap de tijdelijk gesloten inlaten weer openen. Daaronder vallen ook de inlaten Oude Bolscherbeek en Oude Hagmolenbeek. Zodra de inlaten weer geopend worden, zal dat gepubliceerd worden op de website van Vechtstromen.